Kahramanmaraş’ta günlük hayatın karmaşasında unutulan değerler Ramazan ayıyla birlikte hatırlanıyor. Eski Ramazan’dan eser yokken, geçmişe dönmek isteyen sayısıda çok.
11 Ayın Sultanı Ramazan ayının gelmesinin 9. günü olsa dahi çarşı, pazar, lokanta, çay evleri ve dürümcülerde hala Ramazan gelmemiş gibi görünüyor. Kaleden atılan toplar, boydan boya serilen sofralar, lokantaların camlarına asılan gazete kağıtları ve iftar vaktine yaklaşınca insanlardaki heyecanlar kalmadı. Eski Ramazanları tarihin mihenk taşlarından sizler için derlerdik. İşte Kahramanmaraş’ta yaşanan eski Ramazan heyecanları:
''ESKİ TADI YOK’
Önceki Ramazanlarda öyle ulu orta yiyip içilmediğini ifade eden eski esnaflardan Ali Başçıl, “Çok önceden Ramazan ayınca ben daha küçükken Adana’da gitmiştim oraları gezmeye, oralarda lokantaların önünde masalarda adamlar yemek yiyor. Orada çok şaşırmış, burası nasıl bir memleket demiştim. Gelelim buralara, buralarda önceden Ramazan ayında çarşıda bırak yemek yemeği sigara içemezlerdi. Birini sigara içerken görseler hemen uyarırlar, içtirmezlerdi. Önceden lokantalara, çay ocaklarına ve yemek yerlerine gazete çekerlerdi. Herşey gizli yapılırdı. Oruç tutana saygı vardı. Ramazan ayı geleneklerimizde artık kalmadı. Hoşaf geleneğimizde kalmadı. Bu söylediklerimin hiç biri kalmadı artık. İnsanları uyaramıyoruz artık. Uyarsak hangisini uyaracağız kimse dikkat etmiyor. Eskiden kaleden bomba atılmadan, aley şarkısı derlerdi ondan çalar insanlar oynarlardı. Belediyenin bando takımı müzik çalardı. Şimdi ses bombası atıyorlar. İnşallah eski Ramazanlarımıza geri kavuşuruz, bu şekilde hiç tadı yok. Bide bu oruç tutanlara saygı göstermeyenlere Müslüman’mısın desen, senden benden Müslüman gibi Elhamdülillah Müslümanım der'' ifadelerini kullandı.
''''R’Sİ YOK’
Eski Ramazanların hiç etkisinin olmadığını dile getiren eski esnaflardan Hulisi Görgel, “Bizim yaşadığımızın Ramazanların bir tanesinin ''R’si yok. Eski Ramazanlardan en kısas bir şey anlatayım. Bir camii de adamın biri tuvalete giriyor sigara içmeye başlıyor. Cemaatte camii yanıyor bahanesine tuvalete kovayla su döküyor. Sonra eline sopayı alıyor cemaatle beraber camii çıkışına kadar adamı dövüyorlar. İşte o zamanlardı Ramazan'' şeklinde konuştu.
''GİZLİ GİZLİ YERLERDİ’
Eskiden yaşanan Ramazanlarda Yahudilerin bile oruç tutanlara saygı duyduğunu söyleyen eski esnaflardan Sıddık Şener, “Eskiden bizim Kahramanmaraş’ta yahudiler vardı. Ben onlarla komşuluk yaptım. Zamanında bende manifaturacıydım. Bizim gavur dediğimiz yahudiler, Ramazan ayında Müslümanlar oruç diye yemeklerini perde çekip gizli gizli yerlerdi. Önceden hürmet, adap, edep ve utanma vardı'' diye konuştu.
''KENDİMDEN UTANDIM’
Eskiden oruç tutamayanların utandığını dile getiren Mahmut Aktolun, “Ben eski Ramazanlardan sana bir anımı anlatayım gerisini sen anla. Bu yaşıma kadar hiç oruç yemedim. Fakat 17 veya 18 yaşlarında tornacıda çalıştığım zamanlarda kafam bir şeye bozulunca bir gün oruç yedim. Gıdıkcılar garajının içinde kebapçılar vardı. Orda camlara perde asılıdı herkes içeride yemek yerdi. Ben kapıya kadar gittim, utandığımdan içeri girmeden geri döndüm. O kadar da mahçup oldum giremedim. Kendimden utandım yani. Akşama kadar susuz, aç durdum. Şimdi öyle bir adap yok. Milletin gözünün içine bakarak yiyorlar. Şimdi lokantalar felan hep açık hep kokular yayılıyor. Onların kazançları da haram oluyor'' dedi.
''İKİ SAF ZOR OLUŞUYOR’
O Ramazanlarda yaşananların dini daha güzel yaşandığını söyleyen Mehmet Paköz, “O zamanlarda dini sohbetler, ibadete daha fazla önem verilirdi. Bu gibi şeylerde gevşemeler meydana geldi. Mesela teravi namazında camiiler dolardı. Şimdi iki saf zor oluşuyor. Sadece Abdulhamithan camii doluyor. Eski Kahramanmaraş artık kalmadı, şehir dağıldı. Eskiden oruç yiyenler gizli gizli yer içerlerdi. Şimdi herşey açıkta yapılıyor. Neymiş demokrasi varmış, neymiş laiklik varmış bu oruç insana olan saygıyı değiştirmemesi lazım. Onlar varsa Müslümanlıkta var'' diye kaydetti.
Haber: Ahmet ÖZKARS