Yrd.Doç.Dr.

Abdurrahman EREN

 

 

 

 

SANAT DURAĞINDA

 

Yrd. Doç. Dr. Ressam Abdurrahman Eren

İle

Sanat Üzerine

 

 

 

 

Mehmet Akif ORÇAN

 

 

 

Uzun yıllardır üniversiteler öğrenci yetiştiriyorum.Bir üst öğrenime giden çok yetenekli öğrencilerimiz oldu. Bu öğrencilerimizin yeni atölye hocaları oldu.Yeni kazanımlar, ve ortak paydalarda buluşup,tanıştığım Yrd. Doç. Dr. Abdurrahman Eren. Şuan Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Resim-iş Öğretmenliğinde görev yapıyor. Nezaketli, ince ruhlu sanatçı hocalarımızdan birini konuk ediyoruz köşemize.

 

M.Akif ORÇAN: Öncelikle teşekkür ediyorum bu hafta konuğumuz oldunuz için .Söyleşimize geçmeden ,okuyucularımızın tanıması için kısaca kendinizden söz eder misiniz.?

1972 Hatay/Hassa doğumluyum. Sanat hayatım 1987 yılında Analog bir fotoğraf makinası almak için girdiğim fotoğrafçıda başladı. O fotoğrafçıda çalışarak devam ettim. 1994 yılında Yüzüncü Yıl Üniversitesinde Lisan eğitimimi, aynı üniversitede Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde yüksek lisans eğitimini tamamladım. 7 yıl Milli Eğitim Okullarında Resim-iş Öğretmenliği yaptım. Ondokuz Mayıs Üniversitesinde Eğitim Bilimleri Enstitüsü Resim-iş Anabilim Dalında Doktoramı yaptım. 2005 tarihinden beri Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi güzel Sanatlar Eğitimi Bölümünde öğretim üyesi olarak çalışmaktayım.

 

M.Akif Orçan:.Çalışmalarınızı takip ettiğim kadarıyla geniş sahalarda yayın geometrik alanları tercih ediyorsunuz.Bu sınırlandırılan alanların içeriğini okuyucularımız için açıklar mısınız.?

 

Her sanat eseri izleyici için önemli ve okunabilen yeni bir takım fikirler, bilgilerle doludur. Ürün olarak verildiği coğrafyanın biçimleri ve bu biçimlerin taşıdığı anlam ve birbiri ile ilişkileri ile olgunlaşır ve bir öyküye dönüşür. Resimlerin okunmasında, anlamlandırılmasında biçim, konu, içerik, öz kavramlarının simetrik ve asimetrik ilişkilerinin bilinmesi gerekmektedir. Çalışmalarıma kaynaklık eden başlıklar elbet bulunmaktadır. Eski Antakya sokakları, Çıkmaz sokaklar, Asi Nehri ve Su dolapları vb… benim için üzerinde çalıştığım temel kaynaklardandır. Resimlerimde imgeler, kendi karakteristik varlığı içerisinde soyut temellendirmelerle bir bütün oluşturmaktadır. Sınırlılıklar spontane gelişen bir olay değil, öncesinde eskizlerle yol haritası oluşturulup, bu doğrultuda tuval de sonuçlanmaktadır.

Çalışmalardaki biçim anlatımında yer alan çizgisel yapılar asimetrik yapılardır. Bu yapılar yüzeylerdeki alanlarla birlikte var olan kaosun, hezeyanın yanında bize var olması gerekeni de anlatmaktadır.

 

 

AGF Yönetimi Alanya’da toplandı AGF Yönetimi Alanya’da toplandı

M.Akif Orçan:Örneğin resim 1’ de görülen çalışmanızda resmin aksanını oluşturan merkezdeki semboller diğer resimlerinizde de mevcut.Bu çalışmaları oluştururken bir kurgu ile mi başlıyorsunuz ? Yoksa her şey spontanemi gelişiyor.?

 

Yaşadığımız kentte bazı biçimler, imgeler, kavramlar çalışmalarımıza yön verebiliyor. Bizim için ilham kaynağı olabildiği gibi, direk öykünün ana teması da oluyor. Asi nehri(Orontes), bulunduğumuz coğrafya için tarihin derinliklerinden gelen bir etkisi bulunmak tadadır. Medeniyetlerin hayat bulduğu, sosyal yaşamda barışlar ve savaşlar, mutluluklar vb. tanıklık etmiş hatta sebep olmuş önemli bir gerçektir, Asi nehri. Lübnan Bekaa Vadisi'nin doğarak Antakya’dan tersten akarak  Akdeniz'e dökülen tek ırmaktır. Geçtiği kentlerde Su dolapları ile hayat olmuştur. Bende bu önemli anlam ve görsel yüklü imgeyi tuvallerime aktararak su dolaplarının tarihi süreçteki izlerini bir nebze dile getirmek istedim.

Çalışmalardaki leke ve çizgisel değerler kompozisyonun bütünü içerisinde anlam üstlenmektedir. Su dolapları bazen merkezde bazen kısmen bir parça kullanılarak plastik değerleri destekleyici bir konumda tutulmaya çalışılmıştır.

 

 

M.Akif Orçan resim 2’de görülen çalışmanızda incelediğimde, karanlık ne kadar genişte de olsa, ışık, her daim galip gelecek algılıyorum. Ancak bu bir paradoksta olabilir.Resmi yaparken sizin sezgilerin ne olmuştu.Öğrenebilir miyim?


 

Çalışmalar özünde gerçek ve dinamik söylemler barındırır. Yeşil yüzeylerin cennetle müjdelenen topraklarını taşır adeta. Antakya kentinin tersten akan “asi nehri'' yosunları taşırken bir sabah vakti bize mektuplar göndermiş gibidir. Gelen yosunlar kentin değişik derelerinden değil, orta doğuda yaşanan ızdırabın, çalkantıların, sömürülerin habercisidir. Ortadoğu topraktan yeşil gelinliğini çıkarmış ve bize göndermiş gibidir.

 

 

 

 

M.Akif Orçan : Ulusal ve uluslar arası katıldığınız çalıştaylar mevcut.Sizce bu yaygınlaşan çalıştayların sosyal kurumsal ve sanatçılar açısından ne gibi kazanımlar var .Bilgi verir misiniz ?

 

Sanat eğitimi son yıllarda çok ciddi yol kat etti. Yapılan çalıştaylar alandan insanların kaynaşmasını sağladı. Bu çalışmalar sanat eğitimin bütün disiplinlerini içerdiği için geniş anlamda alanla ilgili değişikleri, teknikleri, buluşları vb. öğrenme ortamı oluşturmaktadır. Bir arada yapılan bu çalışmalar daha sonraki yapılacak sergiler, paneller, çalıştayların zemini hazırlamakta.

 

 

 

 

M.Akif Orçan :Okuyucularımızın merakını gidermek için ,resimlerinizin dili bize neler söylüyor ?

 

Keyifle yabancı şarkı dinleriz, ama anlamayız, kuşların cıvıltısı tatlı bir eda oluşturur ruhumuzda ama anlamayız. Aslında görselliğin yalnızca bilindik cümlelerle anlam kazanıp taşınmayacağını anmaktayız. İnsanda kelimelerle ifade edilmeyen duygularının bulunduğunu hepimiz biliriz. Anlam açısından bir soyut resmi ne kadar somutlaştırmaya çalışsak da başaramayız onun anlam yüklü anlatılarını.

Bedri Karayağmurlar hocamız; “Anlam sanatçının biçimlerinin içine sinen, o biçimlerin gizli ya da açık kod değerleriyle ilişkilidir.'' Diye ifade etmekte soyut resme anlam yüklenmesini. Tuvale anlam yüklenirken sanatçının yaşanmışlıkları, entelektüel birikimi ve yaşadığı coğrafyada tarihsel ve toplumsal nitelikler belirleyici olabiliyor. Sanatçı salt anlam kaygısı güderek eserini üretmek çabasında olmaya bilir. Biçimin özelliği ve özgünlüğü direk bizim muhatap olduğumuz olgular olabilir. Eserde plastik elemanlarla serpiştirilen kodları okumak, izleyiciyi esere dahil etmenin farklı bir yönü diye düşünmekteyim. İzleyici eseri anlamlandırdıkça aldığı keyif ve haz duyguları ile bütünleşecektir.

M. Akif Orçan: Sanatçılığınız yanı sıra üniversitede eğitmenlikte yapıyorsunuz. İkisini bir arada yürütüyor olmanın olumlu-olumsuz etkileri var mı?.Anlatır mısınız ?

Ülkemizde yalnızca sanatçılık yapmak gerçekten çok zor. İşin hem maddi hem de zihinsel boyutu çok yıpratıcı. Mili Eğitim okullarında fiziksel olanaklar istediğim düzeyde olmadı, oysa üniversite daha dinamik ortamlar. Fiziki şartların uygunluğunun yanında alanımızla ilgili sergiler, kongreler, paneller vb. bizim yenilenmemizi sağlıyor. Atölyelerdeki devamlı üretkenlik sizi de etkiliyor. Ara verme şansınız olmuyor. Atmosfer sizi sürekli motife ediyor.

 

 

 

 

M.Akif Orçan: Dünden bugüne yetişen ve yetiştirdiğiniz genç sanatçı adayı öğrencileriniz var. Günümüz Türk resmini geliştirme yolculuğuna tutulan bu gençlerimize neler öneriyorsunuz ?

 

Öğrencilerimizi, bilim ve sanat kültürünü oluşturup mesleki açıdan yetkin, onlara toplumsal değerlere saygılı, duyarlı, sorumluluk sahibi olmanın bilincini yerleştirmenin yanında kendisiyle barışık, yeniliklere açık, kendini geliştirebilme ve eleştirel düşünebilme yetilerini de sağlamayı amaçlayarak sanat eğitimi sürecini tamamlıyoruz. İleriki yaşamlarında sanat üretmek için ortam oluştursunlar. İçlerindeki gücü unutmasınlar. Kişi güçlü olduğunu hissettikçe karşısında hiç engel kalmaz ve başarmanın mutluluğunu yaşar. Türk resmi ülke değerlerini unutmayan donanımlı entelektüel bireylerle güçlenecek ve hak ettiği düzeye ulaşacaktır.

 

 

 

M.Akif Orçan:Gerçekleştirmek istediğiniz ne gibi projeleriniz var ?

 

Antakya tarihiyle, kültürüyle çok özel bir kent. Sanatsal anlamda çok aktif olmayan bir ara yüzü bulunmakta. Kişisel çabalar olsa da etkili organizasyonlar yapılmamakta, yapılsa da geniş katılımlı olmadığı için etkisiz kalmaktadır. Önümüzdeki yıllarda Sempozyum, çalıştay ve Sergi projelerimiz var. Ama geniş katılımlı bir organizasyonla yapılmasını planlıyoruz.

 

M.Akif Orçan:Sanat dünyasında yaşadığınız bir anınızı paylaşmak isterimsiniz?

 

Üniversite mezuniyet sergimizi 1998 yılında Van valiliği önünde açık alanda açmıştık. Van için ilk açık alan resim sergisiydi. Açık alanda sergi açmanın zorlukları çoktur hava şartları ve çevre unsurları her an risk oluşturduğunu Ali Düzgün hocamız söylemişti. Biz canla başla sergiyi hazırladık ve Sergi açılışı yoğun bir kalabalıkla yapıldı. Zaman ilerlerken bir kısım çalışmaların maket bıçaklarıyla büyük boyda kesilmiş olduğunu gördük ve çok üzüldük. Daha sonra koli bantlarıyla yapıştırdık ve sergi devam etmesi konusunda kararlılığımızı gösterdik. Bantla yapıştırılan çalışmalar farklı bir görüntü oluşturdu. Hocamızın sözünü hiç unutmuyorum. Türk Sanatı bu seviyeye kolay gelmedi. Sizler bu mücadelelin bir parçası oldunuz demişti. Sanat yaşamımda bu tecrübeyi önemli bir anı olarak hep hatırlarım.

 

M.Akif Orçan: Peki,teşekkür ediyoruz verdiğiniz bilgileriniz için .Sizin bir mesajınız –veya eklemek istedikleriniz var mı ?

 

Söyleşi için çok teşekkür ederim. Saygı ve sevgilerimle.

 

M.Akif Orçan:Konuğumuz olduğunuz için ben teşekkür ediyorum.Sanat hayatınızda nice yıllara imza atmanız umuduyla sevgi ve esenlikler diliyorum.

ÖZGEÇMİŞ

1972 Hatay/Hassa doğumluyum. 1994 yılında Yüzüncü Yıl Üniversitesinde Lisan eğitimimi, aynı üniversitede Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde yüksek lisans eğitimini tamamladım. 7 yıl Milli Eğitim Okullarında Resim-iş Öğretmenliği yaptım. Ondokuz Mayıs Üniversitesinde Eğitim Bilimleri Enstitüsü Resim-iş Anabilim Dalında Doktoramı yaptım. 2005 tarihinden beri Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi güzel Sanatlar Eğitimi Bölümünde öğretim üyesi olarak çalışmaktayım.


YURT DIŞI KİŞİSEL SERGİLER

2013 –Eski Antakya Sokakları , Kişisel Sergi, Zaragoza Üniversitesi Galerisi, Zaragoza / İSPANYA.

ULUSAL JÜRİLİ KARMA SERGİLER

2013 - Türkiye Sanat Etkinlikleri Grubu “ buluşma VI-İzmir'' Karma Resim Sergisi, 2013,

Resim Heykel Müzesi- Turgut Pura Salonu, İZMİR.

2014- Türkiye Sanat Etkinlikleri Grubu “ buluşma VIII-Antalya'' Karma Sergisi, 2014, ANTALYA.

2015- “253 Sanat Eseri 100. Çanakkale Ruhu'', Akdeniz Ü. G.S.F., Olbia Sanat Galerisi,2015, ANTALYA.

2015- 13. Geleneksel Cumhuriyet Sergisi, Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sergi 2015, ANTALYA.

2015- I. Çağdaş Sanatlar Sergisi, Niğde Üniversitesi, 2015, NİĞDE.

2015- Üniversiteler Arası Karma Sergi, Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi Esentepe 2015, ŞANLIURFA.

2016- “Yakın Sanat'' Karma Resim Sergisi, 2016, DENİZLİ.

2016- Germiyan Çini ve Seramik Şenliği, Jürili Karma Resim Sergisi, Dumlupınar Üniversitesi, 2016, KÜTAHYA.

 

ULUSLARARASI JÜRİLİ KARMA SERGİLER

2015- Uluslarası Sanat Sempozyumu ve Sergisi, 2015, MALATYA.

2016- III. Uluslarası Türk Kültür ve Sanatlarını Tanıtma Çalıştayı, Karma Sergi, , Boca Raton/Florıda/ ABD.

2016- Uluslarası Karma Sergi, Empati, Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sergi Alanı, 2016, ANTALYA.

2016- Uluslarası Karma Sergi, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü Sergisi,Karatekin Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, 2016 ÇANKIRI.

2016- I. Uluslarası Posta Sanatı Bienali, Namık Kemal Üniversitesi, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi 2016, TEKİRDAĞ.

2016- I. Uluslarası 19 Mayıs Karma Sergisi, Süleyman Demirel üniversitesi, İl Turizm Müdürlüğü 2016, ISPARTA.

 

YURT İÇİ KARMA SERGİLER

2010- III. İnsan Kaynakları ve İstihdam Fuarı , Resim Sergisi, İskenderun- HATAY.

2010- Başkent’te Hatay Günleri, Resim sergisi , ANKARA.

2010-İstanbul Fotoğraf Buluşması, İstanbul Üniversitesi, İletişim Fakültesi, İSTANBUL.

2012- I. İlk Kurşun Uluslarası Dörtyol Kültür Sanat ve Turnçgil Festivali, Resim Sergisi ,Dörtyol- HATAY.

2012-Mustafa Kemal Üniversitesi, 20.Yıl , 20 Sanatçı, Resim Sergisi, Antakya-HATAY.

2013-“Fotoğraf Şöleni'' , Yakın Doğu Üniversitesi, 25-30 2013, KKTC.

 

KATILDIĞI ULUSAL ÇALIŞTAYLAR

2004- (22.03.2004 / 02.04.2004), “Intel Teach to the Future'' (Gelecek için Eğitim), İl Milli Eğitim Müdürlüğü, Van.

2004- “ Öğretmen Yeterliliklerinin Belirlenmesi'' TEDP ( Avrupa Birliği Temel Eğitime Destek Programı), Ankara.

2003- (29.09.2003 - 03.10.2003), “Üstün veya Özel Yetenekli Öğrencilerin Eğitimi, İl Milli Eğitim Müdürlüğü, Van.

2011- “Referans fikirler Platformu Çalıştayı'',Mustafa Kemal Üniversitesi, (03 Mayıs- 03 Haziran 2011),Antakya-Hatay.

KATILDIĞI ULUSLARARASI ÇALIŞTAYLAR

2005- (15 -30 Mart 2005), “Sanat ve Sanat Eğitimi'', Danışman: Prof. Olcay Kırışoğlu, Antakya-Hatay.